Χριστούγεννα ίσον φως και χρώμα. Με αυτή την απλή διαπίστωση ο φωτιστής Γιώργος Τέλλος συνοψίζει το νόημα της γιορτής που είναι άμεσα συνυφασμένη με τη χαρά, την ανάταση, πολλές φορές με τη μοναξιά ή την υπερβολή, αλλά σίγουρα με τη λάμψη και το φως.
Ο καλλιτέχνης που έχει αναλάβει τον φωτισμό σε πολλές παραστάσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και υπέγραψε τον αποκλειστικό σχεδιασμό φωτισμών στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Σότσι φέτος κλήθηκε από τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση να παρουσιάσει την προσωπική του ματιά στον αστικό χριστουγεννιάτικο στολισμό ενός δρόμου της Αθήνας που, παραδοσιακά, μαζί με δυο-τρεις ακόμα, είναι συνδεδεμένος με τα Χριστούγεννα.
Η εγκατάστασή του στο μήκος της Βασιλίσσης Σοφίας, στο πλαίσιο της φετινής ανάθεσης του χριστουγεννιάτικου στολισμού κεντρικών δρόμων, από την πλευρά του δήμου Αθηναίων, σε ιδιώτες, συζητήθηκε όσο λίγες, προκάλεσε σοσιαλμιντιακές αψιμαχίες προτού ακόμα ολοκληρωθεί, αλλά πλέον είναι έτοιμη σε όλη τη λαμπερή της μεγαλοπρέπεια. Να δυο λόγια που μας είπε ο κ. Τέλλος για την ιδέα του, τώρα που έχει παραδοθεί στο κοινό της Αθήνας.
— Ποιες ήταν οι πρώτες σας σκέψεις όταν σας προτάθηκε να αναλάβετε τον χριστουγεννιάτικο στολισμό της Βασιλίσσης Σοφίας;
Μου προτάθηκε από τον Δημήτρη Αλεξόπουλο και τη εταιρεία παραγωγής YARD να συνεργαστούμε με τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση με σκοπό να φωτίσουμε με μια σύγχρονη ματιά τον συγκεκριμένο δρόμο. Αποδέχτηκα την πρόταση με χαρά.
— Πόσο διαφορετική είναι η προσέγγιση για έναν φωτιστή που αναλαμβάνει ένα πρότζεκτ δημοσίου χώρου από μια καλλιτεχνική εγκατάσταση που προορίζεται για εσωτερικό χώρο ή μία θεατρική παράσταση;
Είναι τελείως διαφορετική. Στους εσωτερικούς χώρους έχεις απόλυτα ελέγξιμες συνθήκες, ενώ στις αστικές εγκαταστάσεις υπάρχουν πολλοί αστάθμητοι παράγοντες που επηρεάζουν τη διαδικασία αλλά και το αποτέλεσμα. Επίσης, ενώ στο θέατρο οι πρόβες είναι κλειστές και έχεις το πλεονέκτημα της έκπληξης, στον δημόσιο χώρο η διαδικασία είναι ανοιχτή και οι πρόβες γίνονται μπροστά στους θεατές.
— Ποια στοιχεία λάβατε υπόψη σας από την πολεοδομία της περιοχής, την ιδιαιτερότητα του δρόμου και το αρχιτεκτονικό στυλ των κτιρίων; Θα ήταν διαφορετική π.χ. η εγκατάσταση, αν επρόκειτο να τοποθετηθεί στην Πειραιώς ή τη Συγγρού;
Αν ήμασταν σε άλλον δρόμο, ενδεχομένως να ήταν διαφορετική η προσέγγιση, αλλά πάντα ο βασικός γνώμονας θα ήταν να γεμίσουμε με φως και χρώμα τον κενό χώρο μεταξύ των κτιρίων. Η Βασιλίσσης Σοφίας δεν έχει ένα συγκεκριμένο αρχιτεκτονικό στυλ, έχει ένα συνδυασμό μοντέρνων και νεοκλασικών κτιρίων. Ο γραμμικός τρόπος φωτισμού επιχειρεί κατά κάποιο τρόπο να συνδέσει τις διαφορετικές αρχιτεκτονικές τάσεις.
— Δώστε μας κάποια τεχνικά στοιχεία του έργου. Πώς εναλλάσσονται τα χρώματα, με ποια ταχύτητα, πώς καταλήξατε στα συγκεκριμένα «σενάρια» που βλέπουμε;Όλα τα σενάρια φωτισμού εναλλάσσονται μεταξύ τους αρμονικά, με αργούς χρόνους μετάβασης. Η χρωματική παλέτα που επιλέχθηκε και είναι ενεργή από χθες αποτελείται κυρίως από ζεστά χρώματα που κινούνται από χρυσαφί έως κόκκινο, ενώ κατά διαστήματα περνούν πράσινες πινελιές. Τα προγράμματα φωτισμού επαναλαμβάνονται κάθε δύο λεπτά και ο χρόνος είναι έτσι μετρημένος, ώστε ο κάθε διερχόμενος να βλέπει έναν ολοκληρωμένο κύκλο. Η εικόνα που δημιουργείται είναι πάντα δυναμική και όχι στατική.
— Υπάρχει κάποιο σημείο του στολισμού που προτείνετε συγκεκριμένα σε κάποιον που θέλει να τον απολαύσει στατικά ή θεωρείτε ότι αποδίδεται καλύτερα μέσα σε ένα όχημα, για παράδειγμα, που βρίσκεται εν κινήσει;
Και τα δύο λειτουργούν. Τα καλά spots είναι στο Σύνταγμα, στο Χίλτον και στη Ρηγίλλης, εκεί δηλαδή που, βάση της δρομικότητας, αναπτύσσεται μπροστά η προοπτική του δρόμου.
— Πώς θα συνοψίζατε με συντομία τη φιλοσοφία της φωτιστικής σας εγκατάστασης για τα φετινά Χριστούγεννα; Υπάρχουν συμβολισμοί;
Η φιλοσοφία ήταν να γεμίσει ο ουρανός με φως και χρώμα. Το σχήμα σε ένα νυχτερινό τοπίο δεν μπορεί από μόνο του να ορίσει την αίσθηση. Αν για παράδειγμα δεις ένα έλατο στο δάσος, δεν σε παραπέμπει σε Χριστούγεννα. Αν δεις ένα φωτισμένο έλατο στο δάσος, τότε σε παραπέμπει σε Χριστούγεννα. Έτσι, κρατήσαμε το φως και το χρώμα ως το σύμβολο των γιορτών.
— Ποιο θεωρείτε ότι πρέπει να είναι το νόημα του χριστουγεννιάτικου στολισμού μιας μεγαλούπολης και πώς αποδίδεται αυτό μέσω της δικής σας τέχνης;
Το φως έχει κυρίαρχο ρόλο στις γιορτές, σε οποιαδήποτε μορφή στολισμού, από τον παραδοσιακό, κλασικό μέχρι και τον πιο μοντέρνο. Το νόημα του χριστουγεννιάτικου στολισμού μπορεί να διαφέρει. Είναι όπως όταν μας καλούν να πάμε σε ένα πάρτι. Μερικοί θα επιλέξουν να βάλουν τα πιο λαμπερά τους ρούχα, άλλοι θα πάνε πιο minimal ντυμένοι. Σημασία έχει σε αυτό το πάρτι να μπορούν να μπουν όλοι. Έτσι και σε μια σύγχρονη πόλη πρέπει να υπάρχουν όλες οι τάσεις. Η Βασιλίσσης Σοφίας είναι απλώς ένας από τους τριάντα στολισμένους δρόμους.
— Πώς αντιδράτε στα αρνητικά σχόλια των τελευταίων ημερών για το έργο σας, ειδικά στα χιουμοριστικά και στα memes που έχουν κυκλοφορήσει;
Μου αρέσουν και γελάω, και σε απάντηση έχω να πω ότι προσπαθώ να πείσω τους αρμόδιους να παραμείνει η εγκατάσταση και το καλοκαίρι για να λυθεί επιτέλους το πρόβλημα των κουνουπιών. Πέραν όμως της πλάκας, δεν έχω αντίρρηση με τα αρνητικά σχόλια που έχουν επιχειρήματα και σωστή φρασεολογία.
— Τι είναι Χριστούγεννα για εσάς;
Φως, λόγω ιδιότητας.