Στολισμένη με πρεσβείες, μέγαρα, επιβλητικούς ναούς, η λαμπερή Ιστικλάλ ήταν η αρχοντική βιτρίνα της Πόλης. Οι «σκοτεινοί, στενοί δρόμοι του Πέραν», όμως, στα δυτικά της Μεγάλης Οδού, ήταν η γειτονιά της μετάβασης και της αληθινής ζωής. Το Ταρλάμπασι, η λαϊκή γειτονιά που κάποτε ονομαζόταν Μεγάλη Ελλάδα, ακολούθησε κι αυτό την ταραχώδη πορεία των κατοίκων του. Μετά τα τραγικά γεγονότα του 1963, κατά τη διάρκεια του 1964, οι ρωμιοί κάτοικοί του θα ακολουθήσουν τον πικρό δρόμο των απελάσεων και της αναγκαστικής φυγής.
Η γειτονιά ερημώνει. Θα κατοικηθεί ξανά, σταδιακά, από μετανάστες, κυρίως Κούρδους και Αφρικανούς, που θα της προσδώσουν ένα πολυφυλετικό χρώμα, ενώ θα γίνει και ένα από τα πιο γνωστά στέκια τρανσέξουαλ στην Κωνσταντινούπολη. Οι περισσότεροι τουρίστες θα κρατηθούν μακριά από τα κακόφημα δρομάκια της.
Τη δεκαετία του ’80 ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα της γειτονιάς απαλλοτριώνονται, και μαζί τους περισσότερα από 350 ιστορικά κτίρια, ώστε να διαπλατυνθεί η λεωφόρος Ταρλάμπασι.
«Τι έχουμε να χάσουμε με την κατεδάφιση τριών ή πέντε ρωμαίικων σπιτιών;» έλεγε τότε ο δήμαρχος Μπεντρετίν Νταλάν. Στη συνέχεια θα οικοδομηθεί και πάλι, άναρχα, για να ατενίζει πλέον με ένα τελείως διαφορετικό πρόσωπο το μέλλον. Μέσα σε όλα αυτά, μια ασθμαίνουσα ελληνική κοινότητα αναζητά τον βηματισμό της με επίκεντρο τον ναό των Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης και το τέως Δημοτικό Σχολείο του Ταρλάμπασι, όπου σήμερα ως ξενώνας φιλοξενεί αρκετούς νεομετανάστες από την Ελλάδα.
Έκθεση φωτογραφίας
Αυτό το Ταρλάμπασι, που επιμένει να κουβαλά τη δική του μαγεία, σκιαγραφεί μια ξεχωριστή έκθεση φωτογραφίας που διοργανώνει, στο Σισμανόγλειο Μέγαρο της Κωνσταντινούπολης, το γενικό προξενείο της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη, με το δραστήριο γραφείο Τύπου του, σε συνεργασία με τη Μεγαλώνυμη Κοινότητα Σταυροδρομίου και την εφημερίδα «Ο Πολίτης».
Η έκθεση με τίτλο «Ταρλάμπασι: Η χαμένη γειτονιά των Ρωμιών» περιλαμβάνει λήψεις του τούρκου φωτογράφου Αλί Οζ, ο οποίος ασχολείται από το 1979 με τη φωτογραφία, έχει σπουδάσει Πολιτικές Επιστήμες, Μέσα Επικοινωνίας και Δημοσιογραφία και έχει συνεργαστεί ως φωτορεπόρτερ με πολλά περιοδικά και εφημερίδες, όπως τα «Nokta», «Gunus», «Milliyet», «Cumhuriyet».
Ο Αλί Οζ ξεκίνησε να φωτογραφίζει το Ταρλάμπασι το 2010 όταν θα εφαρμοζόταν ένα σχέδιο αστικού μετασχηματισμού που όχι μόνο δεν περιελάμβανε αποκατάσταση των ιστορικών σπιτιών, αλλά προέβλεπε νέες κατεδαφίσεις ώστε να χτιστούν τουριστικά καταλύματα. «Αφού είδα ότι η περιοχή θα εξαφανιζόταν με μη αναστρέψιμο τρόπο, αποφάσισα να τη φωτογραφίσω ολόκληρη με τα σπίτια και τους ανθρώπους της» λέει ο ίδιος. «Η φωτογράφιση διήρκεσε έξι χρόνια, από το πρωί έως αργά το βράδυ. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αποτύπωσα τον ιστό που καταστράφηκε με τους ανθρώπους του σε περίπου 50.000 φωτογραφικά καρέ. Ο ποιητής Sennur Sezer αποκαλεί το Ταρλάμπασι “μια Βενετία χωρίς νερό”, έτσι κι εγώ συνεχίζω κατά διαστήματα να το ζωγραφίζω» λέει.
info
Οι φωτογραφίες θα εκτίθενται στο Σισμανόγλειο Μέγαρο μέχρι τις 20 Νοεμβρίου και από τις 22 Νοεμβρίου ως τις 6 Δεκεμβρίου θα φιλοξενούνται στην Κοινοτική Αίθουσα Παναγίας Εισοδίων.