Στην επικαιροποίηση του θεσμικού πλαισίου που διέπει την οργάνωση και τη λειτουργία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης προχώρησε το υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, με σχετική Υπουργική Απόφαση. Έτσι, στην απόφαση συγκεντρώνονται διατάξεις που ρυθμίζουν με ενιαίο τρόπο θέματα που αφορούν τα γυμνάσια και τα λύκεια (γενικά και επαγγελματικά), όπως η διάρκεια του σχολικού και διδακτικού έτους, τα υπηρεσιακά βιβλία και έντυπα, οι εγγραφές και μετεγγραφές, η φοίτηση και η διαγωγή.
Όπως σημείωσε το υπουργείο, πρόκειται για επικαιροποίηση και συγκέντρωση «διάσπαρτης νομοθεσίας», ώστε να διευκολυνθούν στο έργο τους τα σχολεία και οι εκπαιδευτικοί.
«Εισάγονται αλλαγές και παρεμβάσεις που στοχεύουν στην ορθολογικότερη λειτουργία των σχολείων, στην αντιμετώπιση προβλημάτων και αναγκών που προέκυψαν τα τελευταία χρόνια και κυρίως στη βελτίωση του παιδαγωγικού κλίματος μέσω της προώθησης ενός πλαισίου καλύτερης επικοινωνίας και συνεργασίας των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας», αναφέρθηκε σχετικά από το υπουργείο.
Τα βασικά σημεία της εγκυκλίου, αναλυτικότερα, είναι τα εξής:
Απουσίες
Καταργείται η διάκριση των απουσιών σε δικαιολογημένες και αδικαιολόγητες. Ωστόσο, για κάθε απουσία, το υπουργείο σημειώνει ότι «είναι αυτονόητο ότι τόσο το σχολείο όσο και οι κηδεμόνες των μαθητών/τριών επιβάλλεται να ενημερώνονται άμεσα για κάθε απουσία του μαθητή/τριας και για τους λόγους της».
Η κατάργηση της διάκρισης σε δικαιολογημένες και αδικαιολόγητες έχει να κάνει με την εξοικονόμηση χρόνου και πόρων και, όπως ανέφερε το υπουργείο, «μετατοπίζει την έμφαση στην ουσία της διαδικασίας που είναι η συνεχής επικοινωνία του σχολείου με τους γονείς/κηδεμόνες για την αμφίδρομη ενημέρωση που αφορά τη φοίτηση, ώστε να είναι εφικτή η έγκαιρη παρέμβαση, στις περιπτώσεις που απαιτείται».
Οι εκπαιδευτικοί, λοιπόν, οφείλουν να ενημερώνουν με κάθε πρόσφορο μέσο τους κηδεμόνες και να φροντίζουν να πληροφορούνται τους λόγους απουσίας των μαθητών. Η ενημέρωση πρέπει να γίνεται για κάθε ημέρα απουσίας εντός της εβδομάδας που σημειώθηκε. Σε περίπτωση που μαθητής απουσιάσει τρεις συνεχόμενες ημέρες ή πραγματοποιήσει τριάντα (30) συνολικά απουσίες, ο υπεύθυνος του τμήματος επικοινωνεί άμεσα με τους γονείς/κηδεμόνες του μαθητή και ενημερώνει τον διευθυντή του σχολείου. Για τον λόγο αυτό, θα ενημερώνεται ανά εβδομάδα το αργότερο και το ηλεκτρονικά τηρούμενο βιβλίο φοίτησης.
Έτσι, θεσμοθετείται η μη προσμέτρηση απουσιών μαθητών για διάστημα μέχρι είκοσι (20) ημερών, οι οποίες οφείλονται σε σοβαρά και επείγοντα περιστατικά και απαιτούν μεγάλο χρονικό διάστημα ανάρρωσης.
Όσον αφορά το χαρακτηρισμό της φοίτησης, ειδικά για το σχολικό έτος 2017-18, που είναι σε εξέλιξη, μπορεί να χαρακτηριστεί επαρκής και η φοίτηση μαθητή που πραγματοποίησε έως 164 απουσίες εφόσον συντρέχουν σωρευτικά τα εξής: α) για τις παραπάνω από τις 114 έχει προσκομίσει δικαιολογητικά από γιατρό που βεβαιώνουν την ασθένεια, β) ο Γενικός Μέσος Όρος της προφορικής βαθμολογίας, που προκύπτει από το άθροισμα των μέσων όρων των δύο τετραμηνιαίων βαθμών διαιρούμενο με τον αριθμό των διδασκόμενων μαθημάτων, είναι δεκαπέντε πλήρες και γ) δεν έχει κάνει χρήση της μη προσμέτρησης απουσιών που προβλέπεται σε σχετικό άρθρο.
Από το επόμενο διδακτικό έτος, πάντως, επαρκής θα χαρακτηρίζεται η φοίτηση των μαθητών εφόσον το σύνολο των απουσιών δεν υπερβαίνει τις 114. Εάν τις υπερβαίνει, η φοίτηση χαρακτηρίζεται ανεπαρκής και οι μαθητές είναι υποχρεωμένοι να επαναλάβουν τη φοίτησή τους στην ίδια τάξη. Στην περίπτωση των Μουσικών και Καλλιτεχνικών Γυμνασίων και Λυκείων, καθώς και των Εσπερινών Γυμνασίων και Εσπερινών Γενικών Λυκείων ή Εσπερινών Επαγγελματικών Λυκείων ισχύουν τα παραπάνω αριθμητικά όρια προσαυξημένα κατά 16 απουσίες.
Στην περίπτωση των μαθητών των Επαγγελματικών Λυκείων που παρακολουθούν μόνο τα μαθήματα Τομέων, Ειδικοτήτων, επαρκής θα χαρακτηρίζεται η φοίτηση εφόσον το σύνολο των απουσιών που σημειώθηκαν κατά το διδακτικό έτος, ανεξάρτητα από τον λόγο στον οποίο οφείλονται, δεν υπερβαίνει για τη Β’ τάξη Ημερησίων ΕΠΑ.Λ. τις 75, για τη Γ’ τάξη Ημερησίων ΕΠΑ.Λ. τις 75, για τη Β’ τάξη Εσπερινών ΕΠΑ.Λ. τις 78, για τη Γ’ τάξη Εσπερινών ΕΠΑ.Λ. τις 78 και για τη Δ’ τάξη των Εσπερινών ΕΠΑ.Λ. τις 83 απουσίες.
Προθεσμίες εγγραφής
Τον Μάιο κάθε σχολικής χρονιάς οι γονείς/κηδεμόνες θα καλούνται να κάνουν αίτηση εγγραφής- δήλωση προτίμησης για την εγγραφή και ένταξη των παιδιών τους σε τάξη ή τμήμα προσανατολισμού την επόμενη σχολική χρονιά. Η εγγραφή ολοκληρώνεται από τις σχολικές μονάδες όταν παραλάβουν τα απολυτήρια του Δημοτικού σχολείου, για την εγγραφή στην Α’ Γυμνασίου, και μετά την έκδοση των αποτελεσμάτων για τις υπόλοιπες τάξεις. Επισημαίνεται ότι ειδικά για την εγγραφή στην Α’ τάξη Γυμνασίου που βρίσκεται εκτός των αστικών κέντρων, η δήλωση εγγραφής σε ένα από τα γυμνάσια, θα υποβάλλεται στο διευθυντή του δημοτικού στο οποίο φοιτά ο μαθητής μέσα στον Δεκέμβριο του προηγούμενου σχολικού έτους, ενώ, κατ’ εξαίρεση, για το τρέχον σχολικό έτος μέσα στον Φεβρουάριο.
Η θρησκευτική εορτή των Τριών Ιεραρχών ορίζεται ημέρα αργίας
Κατά την παραμονή της εορτής των Τριών Ιεραρχών προβλέπεται από την εγκύκλιο να πραγματοποιούνται στα σχολεία εορταστικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες, για τις οποίες αφιερώνεται ένα δίωρο από το ωρολόγιο πρόγραμμα μαθημάτων, με ευθύνη και απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων.
Πλαίσιο οργάνωσης σχολικής ζωής
Με την ΥΑ εισάγεται το «Πλαίσιο οργάνωσης σχολικής ζωής», που καταρτίζεται και με τη συνεργασία των μαθητικών κοινοτήτων κάθε σχολείου. Η τελική απόφαση είναι του Συλλόγου Διδασκόντων και το πλαίσιο αυτό δεν αντιβαίνει στην κείμενη νομοθεσία. Πρόκειται για ένα πλαίσιο κανόνων που εξειδικεύει τις γενικώς ισχύουσες διατάξεις, προσαρμόζοντάς τις στις ιδιαιτερότητες της σχολικής μονάδας, το οποίο διαμορφώνουν από κοινού και δεσμεύονται στην τήρησή του τα μέλη της σχολικής κοινότητας.
«Μέσω της εμπλοκής και των μαθητών στη διαμόρφωση αυτού του πλαισίου κανόνων, καλλιεργείται η συμμετοχική ευθύνη και ενθαρρύνεται η αυτενέργεια, η κριτική σκέψη και ο δημοκρατικός διάλογος για την από κοινού λήψη αποφάσεων και ανάπτυξη δράσεων. Ενισχύεται με τον τρόπο αυτό η δημοκρατική λειτουργία και βελτιώνεται το παιδαγωγικό κλίμα της σχολικής μονάδας, ώστε το σχολείο να συμβάλλει στη διαμόρφωση ανεξάρτητων πολιτών που σκέφτονται και ενεργούν με τη θέλησή τους και σέβονται τους κανόνες στη διαδικασία διαμόρφωσης των οποίων έχουν συμμετάσχει και οι ίδιοι», υπογράμμισε το υπουργείο.
Παιδαγωγικά μέτρα και ενέργειες παιδαγωγικού χαρακτήρα
Για κάθε παρέκκλιση από την προσήκουσα διαγωγή και από το πλαίσιο οργάνωσης σχολικής ζωής και αναλόγως του βαθμού της παρέκκλισης, σύμφωνα με την εγκύκλιο, είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν «παιδαγωγικού χαρακτήρα ενέργειες» και «παιδαγωγικά μέτρα».
Οι «παιδαγωγικού χαρακτήρα ενέργειες», αφορούν την έκφραση συγγνώμης, αποκατάσταση ζημιών, έμπρακτη μεταμέλεια και τη διαμεσολάβηση και θα χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση παραβατικών συμπεριφορών με περισσότερο ήπια μέσα από τα παιδαγωγικά μέτρα. Για το λόγο αυτό οι παιδαγωγικού χαρακτήρα ενέργειες θα αποφασίζονται μετά από συζήτηση και σε συμφωνία με όποιον μαθητή αφορούν και μπορούν να περιγράφονται εκτενέστερα στο Πλαίσιο Οργάνωσης Σχολικής Ζωής κάθε σχολείου. Στόχος είναι το σχολείο, πριν προχωρήσει στη λήψη παιδαγωγικών μέτρων, να εξαντλεί όλες τις δυνατότητες παιδαγωγικής παρέμβασης και αντιμετώπισης των προβλημάτων συμπεριφοράς και συγκρούσεων που αναφύονται εντός της σχολικής κοινότητας, στοχεύοντας οι μαθητές/-τριες να συνειδητοποιήσουν τα λάθη τους και να αλλάξουν στάση/συμπεριφορά.
Όσον αφορά τα «παιδαγωγικά μέτρα», με την ΥΑ καταργείται το μέτρο της πέραν των δυο ημερών αποβολής από τα μαθήματα, δεδομένου ότι η παιδαγωγική αντιμετώπιση των προβλημάτων συμπεριφοράς εντός του σχολικού περιβάλλοντος καθιστά περιττή την, ούτως ή άλλως αναποτελεσματική, κλιμάκωση των ημερών απομάκρυνσης από τα μαθήματα.
«Το μέτρο της αποβολής σε κάθε περίπτωση πρέπει να επιβάλλεται με φειδώ, καθώς επιβαρύνει την παιδαγωγική σχέση και δεν συμβάλλει στην αποκατάσταση θετικού κλίματος στην τάξη ή το σχολείο, σημείωσε το υπουργείο.
Το μέτρο της προφορικής παρατήρησης μπορεί να συνοδεύεται από την απομάκρυνση του μαθητή από την τάξη, εφόσον παρακωλύεται η διεξαγωγή του μαθήματος, οπότε απασχολείται με την ευθύνη του διευθυντή του σχολείου, λαμβάνοντας απουσία. Επισημαίνεται ωστόσο, στην εγκύκλιο, ότι σε περίπτωση επαναλαμβανόμενων ωριαίων απομακρύνσεων και πάντως μετά από τρεις απομακρύνσεις από τον ίδιο διδάσκοντα ή πέντε συνολικά, το Συμβούλιο του Τμήματος εξετάζει τους ενδεδειγμένους χειρισμούς.
Έπαινος Προσωπικής Βελτίωσης
Σε μία προσπάθεια επιβράβευσης κάθε μαθητή που έχει σημειώσει σημαντική βελτίωση της συνολικής επίδοσής του, θα απονέμεται ένας νέος έπαινος, ο «Έπαινος Προσωπικής Βελτίωσης», μετά από απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων κατά την παιδαγωγική συνεδρίαση των αποτελεσμάτων στο τέλος του διδακτικού έτους.
«Με τον τρόπο αυτό, θα επιβραβεύεται και η προσπάθεια μαθητών, οι οποίοι δεν συγκέντρωσαν κατ’ ανάγκην υψηλή βαθμολογία, κατάφεραν όμως να σημειώσουν σημαντική βελτίωση της συνολικής επίδοσής τους, κατά την κρίση του οικείου Συλλόγου Διδασκόντων», σχολίασε το υπουργείο.
Διαγωγή
Με τη νέα Υ.Α. η διαγωγή των μαθητών θα χαρακτηρίζεται εφεξής ως «εξαιρετική», «καλή» ή «μεμπτή», σε αντικατάσταση των χαρακτηρισμών «κοσμιότατη», «κοσμία», «επίμεμπτη» και δεν θα αναγράφεται στους τίτλους σπουδών (απολυτήρια, αποδεικτικά απόλυσης και κάθε είδους αποδεικτικά και πιστοποιητικά σπουδών), καθώς, σύμφωνα με το υπουργείο, «έχει καθαρά παιδαγωγικό χαρακτήρα και αποσκοπεί στον εντοπισμό προβλημάτων συμπεριφοράς και στην καλύτερη παιδαγωγική αντιμετώπισή τους στο πλαίσιο αποκλειστικά της σχολικής ζωής».
Ηλεκτρονική τήρηση των Βιβλίων
Σε μια προσπάθεια από πλευράς υπουργείου να εκσυγχρονισθούν οι διοικητικές διαδικασίες και να μειωθεί ο γραφειοκρατικός φόρτος των σχολείων, από τα υπηρεσιακά βιβλία, θα τηρούνται μόνο σε ηλεκτρονική μορφή το Βιβλίο Υλικού, το Βιβλίο Βιβλιοθήκης, και το Βιβλίο Καταγραφής Ενεργειών Υποστήριξης Εύρυθμης Λειτουργίας (που αντικαθιστά το «ποινολόγιο»), το Βιβλίο Φοίτησης (για τις απουσίες) και το Ευρετήριο μετά από εγκύκλιο που θα καθορίσει τις λεπτομέρειες της ηλεκτρονικής τήρησης. Τα δύο τελευταία βιβλία τηρούνται στο πληροφοριακό σύστημα MySchool ήδη από το τρέχον σχολικό έτος, 2017-18.
Από τα υπηρεσιακά έντυπα, θα τηρούνται μόνο σε ηλεκτρονική μορφή στο πληροφοριακό σύστημα MySchool τα Ατομικά Δελτία Μαθητών/τριών, τα Υπηρεσιακά Σημειώματα Μετεγγραφής Μαθητών/τριών, τα Ωρολόγια Προγράμματα των σχολικών μονάδων (δημόσιων και ιδιωτικών) και τα Δελτία Κίνησης Προσωπικού μετά από εγκύκλιο που θα καθορίσει τις λεπτομέρειες της ηλεκτρονικής τήρησης. Τα Ατομικά Δελτία Μαθητών/τριών και τα Δελτία Κίνησης Προσωπικού τηρούνται στο πληροφοριακό σύστημα MySchool από το σχολικό έτος 2017-2018.