Χωρίς την αναμενόμενη προσέλευση των πολιτών ως προς την τακτοποίηση των αυθαίρετων κτισμάτων συνεχίζεται μέχρι στιγμής η ισχύς του ν. 4495/17. Μπορεί το υπουργείο Περιβάλλοντος να έκανε για τους αυθαιρετούχους ευνοϊκότερες ρυθμίσεις, περισσότερες δόσεις και μικρότερα πρόστιμα, ωστόσο η οικονομική κρίση σε συνδυασμό με την, όπως εντοπίζεται από παράγοντες της αγοράς, χαμηλή κινητικότητα ακόμα και για την απλή ενημέρωση στον υπολογισμό προστίμων έχει ως αποτέλεσμα για τον νέο νόμο να έχουν γίνει μόλις 54.062 βεβαιώσεις μεταβίβασης, ενώ σε επεξεργασία βρίσκονται 35.991 αιτήσεις.
Στο παρά πέντε
Βέβαια, αυτό που συζητιέται έντονα στον τεχνικό κόσμο και στους αρμόδιους φορείς είναι ότι μάλλον οι πολίτες θα προτιμήσουν να ενταχθούν στα «ευνοϊκά προγράμματα» στο… παρά πέντε. Όπως σημειώνουν, μάλιστα, οι περισσότεροι εκ των ιδιοκτητών «αποκλείεται να μην εκμεταλλευτούν τις διατάξεις και να μην ενταχθούν στις κατηγορίες που θα τους αποφέρουν το λιγότερο δυνατό κόστος».
Στα σημαντικά που πρέπει πάντως να έχουν οι πολίτες υπόψη τους είναι ότι το νομοσχέδιο προβλέπει για όσους αυθαιρετούχους εντοπίζονται από τις πολεοδομίες να χάνουν αυτόματα τις εκπτώσεις. Στο ίδιο πλαίσιο, κάθε εξάμηνο το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας θα ενημερώνει τους δήμους για όλες τις τακτοποιήσεις που έγιναν, πράγμα που σημαίνει ότι όποιος έχει κρύψει τετραγωνικά μέτρα αποσκοπώντας να πληρώνει λιγότερα δημοτικά τέλη θα έρθει αντιμέτωπος με κυρώσεις.
Τι ισχύει
Υπενθυμίζεται πως τα αυθαίρετα προ του 1955 δεν θεωρούνται αυθαίρετα, δεν τους επιβάλλονται πρόστιμα νομιμοποίησης και επιτρέπεται η μεταβίβασή τους. Το ίδιο ισχύει και για παλαιά αυθαίρετα που έχουν εξαιρεθεί από την κατεδάφιση με τους αντίστοιχους νόμους του 1977, του 1983, του 1985 και του 2005. Τα αυθαίρετα 1955-1975 νομιμοποιούνται με την καταβολή παραβόλου 250 ευρώ, χωρίς την πληρωμή προστίμου. Τα αυθαίρετα 1975-1982 νομιμοποιούνται με την πληρωμή παραβόλου και του 15% του προστίμου.
Τα αυθαίρετα από 1ης.1.1983 έως 1η.1.1993 νομιμοποιούνται με την πληρωμή παραβόλου και του 60% του προστίμου, ενώ για αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετη αλλαγή χρήσης από 1ης.1.1993 έως 31.12.2003 καταβάλλεται ποσοστό 80% του ενιαίου ειδικού προστίμου. Από 1η.1.2004 έως 28.7.2011 καταβάλλεται το παράβολο και το 100% του προστίμου. Για τα αυθαίρετα με παρανομίες άνω του 40%, η οριστική εξαίρεση από την κατεδάφιση θα γίνει με επιπλέον αγορά συντελεστή, όταν ετοιμαστεί το σχετικό ηλεκτρονικό σύστημα.
Σημειώνεται ότι ο ιδιοκτήτης δικαιούται έκπτωση 20% αν ξεκινήσει τη διαδικασία έως τις 8.4.2018 και 10% αν ξεκινήσει τη διαδικασία από 9.4.2018 έως 8.10.2018. Οσον αφορά τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες: Τα ΑμεΑ καταβάλλουν 15-20% του προστίμου, οι παλιννοστούντες ομογενείς 20% του προστίμου και οι πολύτεκνοι 20%-50% του προστίμου. Επίσης, τρίτεκνοι με ατομικό εισόδημα έως 25.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως 40.000 ευρώ καταβάλλουν 30% του προστίμου και μακροχρόνια άνεργοι 30% του προστίμου.
Απολογισμός
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (09/01/2018), το σύνολο των αυθαιρέτων από τους νόμους 4495/17, 4178/13 και 4014/11 ανέρχεται στα 888.109, με το συνολικό αριθμό βεβαιώσεων μεταβίβασης να είναι 1.452.217.
Τα έσοδα από τον ν. 4014/11 ήταν περισσότερα από 1 δισ. ευρώ, όταν για τον ν. 4178/13 έφταναν τα 990 εκατ. ευρώ και για τον ν. 4495/17 τα 12,1 εκατ. ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο νέος νόμος των αυθαιρέτων σβήνει από τις αιτήσεις όσες ήταν σε αρχικό στάδιο επεξεργασίας, αντίθετα δηλαδή με ό,τι γινόταν στους προηγούμενους που οι δηλώσεις αυτές αθροίζονταν.
Πηγή: ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ