Σε ένα από τα μεγαλύτερα παράκτια πάρκα στον κόσμο, με ελεύθερη πρόσβαση στο κοινό, θα “μεταμορφωθεί” το πρώην αεροδρόμιο του Ελληνικού, με σημαντικά άμεσα και έμμεσα οφέλη για τον τουρισμό, το περιβάλλον, αλλά και ευρύτερα την οικονομία της χώρας.
Για την αξιοποίηση της 2.000.000 τ.μ. έκτασης έχει επιλεγεί το διεθνούς φήμης αρχιτεκτονικό γραφείο FOSTER + PARTNERS, καθώς και των ARUP, Charles Anderson Landscape Architecture (USA) και πλήθους Ελληνικών εξειδικευμένων μελετητικών εταιρειών, που εξασφαλίζουν το στρατηγικό όραμα του φορέα της ανάπτυξης, που έχει στόχο την ουσιαστική βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των χρηστών της.
Συγκεκριμένα οι βασικές αρχές σχεδιασμού περιλαμβάνουν:
Την ανάπτυξη του Μητροπολιτικού Πάρκου Πρασίνου και Αναψυχής, 2.000.000 τ.μ., το οποίο εκτείνεται από το παραλιακό μέτωπο μέχρι τη Λεωφ. Βουλιαγμένης, ενώνοντας παράλληλα τον Άλιμο με τη Γλυφάδα και την Αργυρούπολη και το Ελληνικό με τη θάλασσα παρέχοντας στους κάτοικους των γειτονικών Δήμων Αλίμου, Αργυρούπολης – Ελληνικού και Γλυφάδας εύκολη πρόσβαση στο πάρκο.
Ο σχεδιασμός του πάρκου έχει επικεντρωθεί στην ανάδειξη της ιστορίας του χώρου του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, μετατρέποντας κτίρια ιστορικής και συναισθηματικής σημασίας (κτίριο Σάαρινεν/πρώην ανατολικό αεροδρόμιο, hangars) σε κτίρια πολιτιστικού ενδιαφέροντος (εκθεσιακό κέντρο, μουσεία).
Επίσης, θα δημιουργηθεί ένας σημαντικός πνεύμονας πρασίνου, που θα χαρακτηρίζεται από τη χλωρίδα της Αττικής και αναμένεται να βελτιώσει σημαντικά το μικροκλίμα της ευρύτερης περιοχής, εκτιμάται δε ότι θα συμβάλλει ουσιαστικά στην αναγέννηση της περιοχής και στην ενδυνάμωση του τουριστικού και εμπορικού ενδιαφέροντος.
Στους σχεδιασμούς περιλαμβάνεται επίσης η ανάπτυξη πρότυπων αθλητικών εγκαταστάσεων και γηπέδων ως υπενθύμιση της Ολυμπιακής κληρονομιάς του 2004, η αξιοποίηση των τμημάτων των διαδρόμων τροχοδρόμησης/απογείωσης/προσγείωσης του Αεροδρομίου για τη δημιουργία χώρων περιπάτου και αναψυχής και η πραγματοποίησης σημαντικών λιμενικών έργων για τη δημιουργία μιας νέας παραλίας ελεύθερης πρόσβασης, μήκους μεγαλύτερης του 1 χ.λ.μ., που στη μια άκρη της θα έχει τη μαρίνα και στην άλλη ένα διεθνούς εμβέλειας τοπόσημο, ένα ενυδρείο.
Η ανάπτυξη του παραλιακού μετώπου περιλαμβάνει χρήσεις τουρισμού και αναψυχής (ξενοδοχειακών μονάδων, αθλητικών εγκαταστάσεων, εμπορικών δραστηριοτήτων), καθώς επίσης και πρότυπων οικιστικών αναπτύξεων.Έμφαση θα δοθεί, στην ανέγερση ενός πύργου κατοικιών υψηλών προδιαγραφών, ειδικής αρχιτεκτονικής σχεδίασης, που θα αποτελέσει σημείο προορισμού (landmark destination) και τοπόσημο του παράκτιου μετώπου.
Την ανάπτυξη της έκτασης του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού με ποικίλες νέες χρήσεις, όπως εκπαιδευτικά ιδρύματα και campus στέγασης φοιτητών, διεθνούς εμβέλειας ιδρύματα υγείας και έρευνας, καθώς και ένα πρότυπο επιχειρηματικό πάρκο, στοχεύοντας στην ανάδειξη του έργου ως προορισμού εκπαίδευσης, έρευνας και επιχειρηματικότητας. Επιπροσθέτως, θα συμπεριληφθούν χρήσεις αναψυχής και εμπορίου συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου εμπορικού κέντρου της Αττικής, υπεραγορές, ξενοδοχειακά συγκροτήματα, πρότυπες τουριστικές υποδομές (συνεδριακό κέντρο, νέο γήπεδο γκολφ, αξιοποίηση του Ολυμπιακού Κέντρου Κανό – Καγιάκ), καθώς και οικιστικές αναπτύξεις.
Ας σημειωθεί ότι, σε σύνολο επιφανείας 6.200.000 τ.μ. το Πάρκο, οι κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου και οι ανοικτοί χώροι στο Ακίνητο θα ανέρχονται σε τουλάχιστον 2.600.000 τ.μ., ενώ θα υλοποιηθεί και ένα διευρυμένο δίκτυο πεζόδρομων και ποδηλατόδρομων εκτιμώμενου μήκους 50 χ.λ.μ. που θα συνδέεται με τα μέσα σταθερής τροχιάς για τη διασφάλιση της πρόσβασης στο ακίνητο χωρίς τη χρήση Ι.Χ., διασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο τη δημιουργία απευθείας προσβάσεων στο Πάρκο και την Παραλία από και προς τους όμορους δήμους. Η ανάπτυξη δεν αποσκοπεί στη διαμόρφωση μιας περίκλειστης προνομιούχου περιοχής, αλλά μιας ευρείας και προσπελάσιμης ζώνης της μητροπολιτικής περιοχής, όπου κάτοικοι και επισκέπτες θα έχουν μερίδιο στην αναβάθμιση της συλλογικής ποιότητας ζωής των πολιτών της Αττικής, την οποία θα επιφέρει το έργο.
Οφέλη για την κοινωνία, το περιβάλλον, την οικονομία
1. Περιβάλλον
Οι αρχές της αειφόρου ανάπτυξης και η εφαρμογή προτύπων περιβαλλοντικής πιστοποίησης των έργων και εγκαταστάσεων του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγ. Κοσμά, αποτελούν βασικά κριτήρια για το σχεδιασμό των έργων. Ειδικότερα, πρόκειται για μία πρότυπη αστική ανάπλαση με πολύ χαμηλό μέσο συντελεστή δόμησης, μικρότερο του 0,5, συντελεστή κάλυψης μικρότερο του 30% και εισφορά σε γη. Μια πολεοδόμηση, δηλαδή, πολύ πιο ήπια όχι μόνο από τη συνηθισμένη στους όμορους δήμους και στην Αττική, αλλά και σε συμφωνία με τα καλύτερα πρότυπα παγκοσμίως.
Η δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου, ενός από τα μεγαλύτερα πάρκα του κόσμου, μοναδικού λόγω της γειτνίασής του με τη θάλασσα, αποτελεί κεντρικό στοιχείο της ανάπτυξης. Το Μητροπολιτικό Πάρκο εκτάσεως 2.000.000 τ.μ. (2.000 στρέμματα) θα είναι μεγαλύτερο από το Hyde Park του Λονδίνου (1.420 στρέμματα) και σημαντικά μεγαλύτερο από άλλα ελληνικά πάρκα όπως, για παράδειγμα, τον Εθνικό Κήπο (160 στρέμματα), το Πεδίο του Άρεως (270 στρέμματα), το Κτήμα Συγγρού (950 στρέμματα) και το Πάρκο Τρίτση (1.000 στρέμματα). Η έκταση θα χαρακτηρίζεται από βλάστηση, που αναδεικνύει το μεσογειακό κλίμα και τη χλωρίδα της Αττικής.
Με την ανάπτυξη και την υλοποίηση του Μητροπολιτικού Πάρκου, ενός χώρου ανοιχτού στο κοινό και χωρίς περιορισμούς στην πρόσβαση των πολιτών, αναμένονται σημαντικά οφέλη, τόσο περιβαλλοντικά (π.χ. βελτίωση μικροκλίματος περιοχής) όσο και κοινωνικά (γνωριμία του επισκέπτη, κατοίκου, εργαζόμενου, οικογενειάρχη, με μία νέα εμπειρία ζωής που συμπεριλαμβάνει τον αθλητισμό, την αναψυχή και την ευεξία, τη διασκέδαση, τον πολιτισμό, τον αγροτουρισμό, διαδρομές περιπάτου, ποδηλατοδρόμους, κ.λ.π. μέσα στο πάρκο).
Επιπλέον, η αναβάθμιση και αξιοποίηση του παραλιακού μετώπου και η σύνδεση της πόλης με τη θάλασσα αποτελούν επίσης, σημαντικό περιβαλλοντικό και κοινωνικό στόχο του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης.
Τέλος, βασικές προϋποθέσεις του έργου είναι ο σεβασμός στο ευρύτερο περιβάλλον, στο φυσικό τοπίο, στο κλίμα και στην πολιτισμική κληρονομιά του τόπου, μέσω π.χ. της ανάδειξης και προστασίας των αρχαιολογικών χώρων, της διατήρησης – αναπαλαίωσης κτιρίων ιστορικής σημασίας, της αξιοποίησης / μετασκευής μέρους των ολυμπιακών εγκαταστάσεων και της σωστής διαχείρισης όμβριων και υπόγειων υδάτων.
2.Κοινωνία
Η ανάπτυξη του Ελληνικού θα επιφέρει σημαντικά και μετρήσιμα οφέλη για την ελληνική κοινωνία σε πολλά επίπεδα.
Όντας μια πρότυπη / παραδειγματική αστική ανάπτυξη προσφέρει τη σημαντική δυνατότητα για μια σύγχρονη πολεοδόμηση εντός του αστικού ιστού, με σωστό και στρατηγικό σχεδιασμό των χρήσεων γης και κατάλληλη κατανομή δημόσιων και κοινωφελών χώρων για την εξυπηρέτηση των κατοίκων.
Μεταξύ άλλων, προβλέπεται η ένταξη στο Σχέδιο Γενικής Διάταξης (Master Plan) σημαντικών εκτάσεων για κοινόχρηστες και κοινωφελείς χρήσεις (π.χ. παιδικοί σταθμοί, εγκαταστάσεις πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, διοικητικές εγκαταστάσεις, πολιτισμικοί χώροι, εγκαταστάσεις πρόνοιας/υγείας) όχι μόνο για την εξυπηρέτηση του πληθυσμού της ανάπτυξης, αλλά και για τους κατοίκους των όμορων περιοχών ή/και άλλων περιοχών του λεκανοπεδίου.
Θα υλοποιηθούν επιπλέον, με επιβάρυνση του Επενδυτή σημαντικά έργα υποδομών, εκτιμώμενου προϋπολογισμού €1,5 δις, τα οποία και επαυξάνουν το οικονομικό όφελος του Έργου. Ενδεικτικά αναφέρονται:
κατασκευή του Μητροπολιτικού Πάρκου και όλων των κοινόχρηστων ανοικτών,
πράσινων και ελεύθερων χώρων και όλων των συγκοινωνιακών υποδομών,
η υπογειοποίηση τμήματος της Λεωφόρου Ποσειδώνος,
η υλοποίηση των εγκαταστάσεων και δικτύων κοινής ωφέλειας,
έργα διαχείρισης στερεών αποβλήτων,
σημαντικά λιμενικά έργα για την αναβάθμιση του παράκτιου μετώπου και τη δημιουργία ελεύθερης παραλίας 1χ.λ.μ.,
αντιπλημμυρική προστασία της έκτασης μέσω των έργων διευθέτησης των υδατορεμάτων,
δημιουργία πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων μήκους 50 χιλιομέτρων και συνδεσιμότητά τους με τα υφιστάμενα και νέα μέσα σταθερής τροχιάς,
η υλοποίηση αθλητικών και πολιτιστικών εγκαταστάσεων,
η αναπαλαίωση και λειτουργία των διατηρητέων κτιρίων κ.α.
3. Οικονομία
Αμεσα Οφέλη
1. Καταβολή στο Δημόσιο € 915 εκατ. σε δόσεις σε διάρκεια 10 ετών, εκ των οποίων η πρώτη δόση είναι €300 εκατ., για την απόκτηση του 100% των μετοχών της ΕΛΛΗΝΙΚΟ Α.Ε. και την εκμετάλλευση της περιοχής για 99 χρόνια.
2. Επενδυτικές υποχρεώσεις αξίας €4,6 δις σε βάθος 15ετίας.
3. Απόδοση στο Ελληνικό Δημόσιο του 30% των καθαρών κερδών, πλέον μιας ελάχιστης απόδοσης για τα 99 χρόνια της διάρκειας της σύμβασης.
4. Έσοδα από τον επικείμενο διαγωνισμό αδειοδότησης του καζίνο, καθώς και από τους φόρους παιγνίων σε ετήσια βάση.
5. Έσοδα για το ελληνικό δημόσιο κατά την 25ετή επενδυτική δραστηριότητα του έργου (κατασκευή & λειτουργία), που υπολογίζονται σε σύνολο φόρων (εισοδήματος, εταιρικών, ασφαλιστικές εισφορές, φόροι ακινήτων, ΦΠΑ) πάνω από €13,5 δις (μελέτη ΙΟΒΕ)
6. Υλοποίηση έργων υποδομής ενδεικτικού προϋπολογισμού έως €1,5 δις και ανάληψη από τον Επενδυτή της ευθύνης συντήρησης και ασφάλειας του Μητροπολιτικού Πάρκου, καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος της Σύμβασης.
Έμμεσα Οφέλη
1. Η αναμενόμενη συμβολή του έργου στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν της χώρας, που θα είναι της τάξης του 2,3% (μελέτη ΙΟΒΕ). Πρόκειται για παραγωγή νέου εθνικού πλούτου, που θα προέλθει από όλους τους κλάδους των ελληνικών επιχειρήσεων, ως συνέπεια της αναζωογόνησης ανενεργού παραγωγικού δυναμικού και δημιουργίας νέων επενδύσεων, ενισχύοντας τους αναπτυξιακούς ρυθμούς ανόδου της ελληνικής οικονομίας.
2. Σε ετήσια βάση καθ’ όλη τη διάρκεια κατασκευής του Έργου θα συντηρούνται περίπου 10.000 θέσεις εργασίας, ενώ μετά το πέρας της κατασκευής και κατά τη λειτουργία του, θα συντηρούνται περίπου 70.000 θέσεις με προοπτική μόνιμης διατήρησης τους.
Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη τις πολλαπλασιαστικές επιδράσεις της επένδυσης σε ζώνες επιρροής, οι θέσεις εργασίας αναμένεται να ξεπεράσουν συνολικά τις 100.000 (μελέτη ΙΟΒΕ).
3. Αναβάθμιση της χώρας ως ελκυστικό και ασφαλή προορισμό άμεσων ξένων επενδύσεων.
4. Δημιουργία υπεραξίας της ακίνητης περιουσίας των όμορων δήμων και αναβάθμιση της ευρύτερη νότιας ζώνης της Αθήνας, συνδυαστικά με τα υπόλοιπα μεγάλα έργα ανάπτυξης, που συντελούνται στην ευρύτερη περιοχή.
5. Τα παράπλευρα οφέλη σε τομείς, στους οποίους η Ελλάδα έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα όπως τουρισμός, τεχνολογία, Υγεία, υπηρεσίες, επενδύσεις.
Σημειώνεται ότι η “μεταμόρφωση” αυτή του Ελληνικού θα ενισχύσει τον σημαντικότερο τομέα ανάπτυξης αυτή την στιγμή στη χώρα, δίνοντας την ευκαρία στην Αθήνα να αναβαθμίσει την εικόνα της, καταφέρνοντας να συνδυάσει ένα μοναδικό Μητροπολιτικό Πάρκο με ένα παραλιακό μέτωπο παγκόσμιας εμβέλειας.