Υπομονή. Ένα πενταήμερο χαμένο από την καλοπέρασή μας. Τόσο θα κρατούσε φέτος το γλέντι του Πάσχα με την Πρωτομαγιά μαζί. Όλο τον μελαγχολικό χειμώνα, με το lockdown και τον φόβο μη βρεθώ σε καμιά εντατική, ονειρευόμουν, όπως οι περισσότεροι, τα τσίπουρα δίπλα στη θάλασσα και είχα έτοιμες τις βαλίτσες για να ξεκινήσω ξημερώματα Πέμπτης για το νησί. Μου έμεινε η πίκρα. Ένα ακόμη Πάσχα στο μπαλκόνι. Θέλει δύναμη να το αντέξεις, αλλά και κάτι ακόμη: χρειάζεται φαντασία με προβολή στο Πάσχα του Αυγούστου. Αντίστοιχη γιορτή είναι και της Παναγίας, που οι Έλληνες μάθαμε να την απολαμβάνουμε το ίδιο. Με χαρές και πανηγύρια κάτω από τον πλάτανο, στις πλατείες των χωριών μας.
Να σκεφτούμε θετικά. Είμαστε ένας τυχερός λαός. Ζούμε στο καλύτερο οικόπεδο του πλανήτη και έχουμε μάθει να μετράμε τη ζωή μας με τα καλοκαίρια. Κανείς Κεντροευρωπαίος δεν έχει αυτό το προνόμιο. Οι πιο ευκατάστατοι που μπορούν να κάνουν διακοπές δανείζονται ένα δεκαήμερο τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο από τη δική μας χαρά. Εμείς, που έχουμε όλο το καλοκαίρι δικό μας, φέτος δεν πρέπει να χάσουμε ούτε ώρα. Και για να συμβεί αυτό θυσιάζουμε το Πάσχα και την Πρωτομαγιά. Τόσο απλά.
Όλα τα επιχειρήματα που ακούγονται για την ελεύθερη μετακίνηση άμεσα από δήμο σε δήμο είναι λογικά και ανθρώπινα. Είμαστε κουρασμένοι, με κουρελιασμένα νεύρα. Φαίνεται, άλλωστε, στις δημοσκοπήσεις. Οι 6 στους 10 κατοίκους των μεγάλων αστικών κέντρων ήταν έτοιμοι να εξορμήσουν στην επαρχία. Είχαμε πιστέψει ότι στα τέλη Απριλίου και θα φτάσουμε στη βρύση και θα πιούμε νερό. Τελικά, απέχουμε αρκετά από αυτό. Και δεν είναι λύση το να θυμώσουμε και να σπάσουμε τη στάμνα. Δηλαδή, καλό είναι να μην ενεργοποιήσουμε όλες τις κατεργαριές που έχουμε στον νου μας, προκειμένου να φτάσουμε στα χωριά μας.
Ακούω αυτές τις ημέρες πολλά κόλπα και τερτίπια για το πώς μπορεί κανείς με ψεύτικα χαρτιά να ξεφύγει τον έλεγχο στα διόδια και τα μπλόκα στις εθνικές οδούς. Είμαι βέβαιος ότι κάποιοι θα το πετύχουν και θα πληρώσουμε το κόστος ένα μήνα αργότερα όλοι οι υπόλοιποι. Είναι ξεκάθαρο ότι δεν ξεφύγαμε από το τρίτο κύμα της πανδημίας, όπως περιμέναμε. Αντίθετα, είμαστε καβάλα στο κύμα, που μια ακόμα λαθεμένη κίνηση μπορεί να μας οδηγήσει και σε τέταρτο, που θα διαλύσει τη χώρα το καλοκαίρι. Έγινε, ήδη, το πρώτο λάθος. Να μη γίνει και το δεύτερο.
Το λάθος είναι ότι χαλαρώσαμε. Γιατί εισπράξαμε ως την αρχή του τέλους της περιπέτειάς μας το άνοιγμα του λιανεμπορίου, που ήταν αναγκαίο, και το άνοιγμα των λυκείων, που δεν ήταν αναγκαίο σύμφωνα με πολλούς επιστήμονες. Τα παιδιά γεμίζουν τις πλατείες το βράδυ, ενώ οι γιατροί λένε πως αρκεί ένας από τους 2.000 που συγκεντρώνονται να είναι μολυσμένος, για να ξεκινήσει το ντόμινο. Ο ένας μπορεί με ευκολία να κολλήσει 300 σε μια νύχτα, λένε οι γιατροί, και αυτοί οι 300 να το μεταφέρουν στα σπίτια τους και πάει λέγοντας.
Δεν είναι η στιγμή της αντιπαράθεσης ή της σύγκρουσης με τα παιδιά. Πολύ περισσότερο, δεν είναι η ώρα να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο με αστυνομικά μέτρα. Κάτι τέτοιο μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες. Όσοι γονείς έχουν παιδιά στην εφηβεία μπορούν να κατανοήσουν και την κόπωση και τον θυμό, αλλά και την ανάγκη τους να εκτονωθούν. Ο μόνος τρόπος να περιοριστεί αυτή η νέα μόδα είναι οι εκκλήσεις των ειδικών με επιχειρήματα και όχι τα τελεσίγραφα.
Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να γίνει σε όλους μας κατανοητό ότι τα νοσοκομεία είναι στη χειρότερη στιγμή τους. Όποιος δεν πείθεται από αυτό, καλό είναι να κάνει μια βόλτα τις νύχτες έξω από τον «Ευαγγελισμό» ή το «Ιπποκράτειο», όταν βρίσκονται σε εφημερία. Θα αντικρίσει εικόνες πολέμου. Ήταν πάντα η καλύτερη ευχή «να έχεις την υγειά σου», τώρα, όμως, αυτή η ευχή έχει τη μεγαλύτερη αξία από ποτέ.
Γιατί οι άνθρωποι δεν αρρωσταίνουν μόνο από κορωνοϊό. Έχουν χίλιους λόγους να πάνε στο νοσοκομείο και τώρα είναι η πιο ακατάλληλη στιγμή για να συμβεί στον οποιονδήποτε άνθρωπο κάτι τέτοιο. Εντατικές και θάλαμοι είναι ασφυκτικά γεμάτοι και τα ράντζα στους διαδρόμους αυγατίζουν. Μόνο το κλείσιμο στο σπίτι για τουλάχιστον ένα μήνα ακόμη μπορεί να οδηγήσει στην αντίστροφη μέτρηση αυτής της εφιαλτικής κατάστασης.
Πλέον υπάρχει ελπίδα. Δεν είναι όπως πέρυσι που βαδίζαμε στα τυφλά. Τα εμβόλια είναι εδώ και, όπως απεδείχθη στο Ισραήλ και στη Βρετανία, κάνουν τη διαφορά. Ακόμα και όταν νοσούν οι άνθρωποι, τα συμπτώματα είναι ήπια και δεν πεθαίνουν. Σύντομα θα φτάσει και η χώρα μας σε αυτό το καλό σημείο.
Οι παρτίδες των εμβολίων που έρχονται είναι μεγάλες και η προσδοκία είναι ότι στις αρχές του καλοκαιριού η ανοσία θα έχει φτάσει σε μεγάλα στρώματα του πληθυσμού. Κουράγιο και πίστη χρειαζόμαστε. Ανεβαίνουμε έναν ολόκληρο χρόνο τον Γολγοθά, με βαριές συνέπειες, κοινωνικές, οικονομικές και ψυχολογικές για όλους μας. Δεν είναι η στιγμή να δειλιάσουμε. Δεν είναι η στιγμή να τα παρατήσουμε. Σε λίγο θα είναι όλα αλλιώς και αυτό που ζούμε τώρα θα γίνει παρελθόν, σαν ένα κακό όνειρο, που κράτησε, όμως, δεκαπέντε μήνες.