Γιατί τόση βιασύνη; Προβληματίζομαι ακούγοντας κυβερνητικά στελέχη και γιατρούς να πετούν ημερομηνίες στον αέρα για το άνοιγμα των σχολείων. Έτσι όπως πάει το πράγμα, μετά την Πρωτοχρονιά, θα παίζουμε την κολοκυθιά. «Εγώ λέω να ανοίξουν τα σχολεία στις 8 Ιανουαρίου», θα λέει ο ένας. «Όχι, καλύτερα στις 15 Ιανουαρίου», θα λέει ο άλλος. «Εγώ λέω στις 22», θα φωνάζει ο τρίτος και πάει λέγοντας.
Δεν μου αρέσει να κάνω μαθήματα επικοινωνίας ούτε στην κυβέρνηση ούτε στους επιστήμονες, αλλά, αν ήμουν στη θέση τους, θα ακολουθούσα την ασφαλή οδό και θα επαναλάμβανα μονότονα ότι τα σχολεία θα ανοίξουν όταν η επιτροπή του καθηγητή Τσιόδρα αποφανθεί ότι ο ορίζοντας είναι ελεύθερος, που σημαίνει ότι η χώρα δεν βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα τρίτο κύμα πανδημίας.
Δεν ξέρω από πού πηγάζει η βεβαιότητα αρκετών ότι τα σχολεία δεν είναι εστίες μετάδοσης του κορωνοϊού. Πώς το ξέρουν αυτοί που το λένε, εφόσον στις σχολικές μονάδες δεν γίνονται τεστ και μάλιστα με συστηματικό τρόπο; Αντιλαμβάνομαι, όπως όλοι οι άνθρωποι με κοινό νου, ότι η μακρά παραμονή των μαθητών στο σπίτι προκαλεί τεράστια προβλήματα. Πρώτον, έχει αποσυντονίσει τις οικογένειες. Οι εργαζόμενοι γονείς ζουν δραματικές ημέρες. Δεύτερον, και σημαντικότερο, η απομάκρυνση των παιδιών από τις αίθουσες τους δημιουργεί σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα, ενώ διαμορφώνει μαθητές δύο ταχυτήτων. Αυτοί που έχουν τη δυνατότητα να κάνουν ιδιαίτερα καλύπτουν τα κενά που αφήνει η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ενώ οι μαθητές με φτωχούς γονείς μένουν πίσω. Προφανώς, η πανδημία είναι ταξική. Οι ευκατάστατοι και ζουν καλύτερα και μορφώνουν τα παιδιά τους με περισσότερη ευκολία.
Οι σοβαροί αυτοί λόγοι, που οδηγούν στην επιτάχυνση του ανοίγματος των σχολείων, δεν είναι, ωστόσο, αρκετοί ώστε να οδηγήσουν την κυβέρνηση σε μια βιαστική απόφαση. Γιατί δεν θα είναι μόνο τα σχολεία. Η επιστροφή των μαθητών στα θρανία θα σημάνει την περαιτέρω χαλάρωση του ήδη χαλαρού lowdown. Αμέσως θα ακολουθήσει το άνοιγμα των εμπορικών καταστημάτων και μετά, δικαίως, τα καφέ, τα μπαρ και τα εστιατόρια θα απαιτήσουν και τη δική τους άμεση επιστροφή στην κανονικότητα. Για σκεφτείτε αν ξεδιπλωθεί όλη αυτή η βεντάλια της επανεκκίνησης μέσα στον Ιανουάριο και στις αρχές Φεβρουαρίου έρθει το τρίτο -σαρωτικό αυτή τη φορά- κύμα της πανδημίας. Και αυτό δεν είναι μια αυθαίρετη και υποθετική εκτίμηση.
Σύμφωνα με πολλούς επιστήμονες σε όλο τον κόσμο, θεωρείται βάσιμο ενδεχόμενο και η καγκελάριος Μέρκελ, η οποία δεν φημίζεται για τον παρορμητισμό της, έχει εκφράσει -εγκαίρως- δημοσίως την αγωνία της για την τρίτη επίθεση του κορωνοϊού. Φοβάμαι μήπως τα μειωμένα κρούσματα αυτών των ημερών δημιουργούν μια υπέρμετρη αισιοδοξία. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι ο πραγματικός δείκτης είναι τα περιστατικά που βρίσκονται στις εντατικές και αυτά είναι ακόμη πολλά. Αν έρθει, ο μη γένοιτο, τρίτο κύμα, πού θα βρεθούν κρεβάτια για τον κόσμο που θα νοσήσει;
Όλα αυτά που λέω έχουν τον λογικό αντίλογο ότι η ελληνική οικονομία γκρεμίζεται καθημερινά. Χιλιάδες εργαζόμενοι μένουν χωρίς δουλειά και χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις δεν θα ξανανοίξουν ποτέ. Άρα, είναι ανάγκη να υπάρξει άμεσα επαναλειτουργία της αγοράς. Έτσι είναι τα πράγματα, όμως ήρθε η στιγμή σε αυτή την επιχειρηματολογία να προσθέσουμε μια νέα παράμετρο. Η ελληνική οικονομία, αφού ακόμα δεν έχουμε καταφέρει να αναπτύξουμε στα σοβαρά άλλους πυλώνες, συνεχίζει να στηρίζεται στον τουρισμό και στις υπηρεσίες. Πρέπει, φέτος, πάση θυσία να σωθεί η τουριστική σεζόν. Να θυμίσω ότι το 2019 ο τουρισμός έφερε στη χώρα 25 δισ. ευρώ και, με τον πολλαπλασιαστή στις παράπλευρες δράσεις του, κινήθηκαν στην αγορά 40 δισ. Το 2020, που ουσιαστικά είχαμε σεζόν ενός μήνα, ο τζίρος ήταν μόλις 5 δισ.
Οι προβλέψεις των tour operators για το φετινό καλοκαίρι είναι πολύ ενθαρρυντικές. Σε πολλά νησιά οι κρατήσεις, ήδη, ξεπερνούν το 60 %. Υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις αυτό το καλοκαίρι να γίνουν το θαύμα και η ανατροπή. Οι μεγάλοι πελάτες μας, Βρετανοί, Γάλλοι, Αμερικανοί, Ιταλοί, Ολλανδοί, Δανοί και Σουηδοί, μετά από ένα χρόνο πανδημίας, αναζητούν τη λύτρωσή τους σε μια ξαπλώστρα δίπλα στη θάλασσα. Στέλνουν από τώρα στους ξενοδόχους, μαζί με τα αιτήματα για κρατήσεις, φωτογραφίες με εικόνες από το ελληνικό καλοκαίρι και τη λεζάντα «ερχόμαστε!». Για να υπάρξει, όμως, αυτή η θετική εξέλιξη, πρέπει η Ελλάδα στα τέλη Ιουλίου να είναι πράσινη στον παγκόσμιο χάρτη, δηλαδή απολύτως καθαρή από κορωνοϊό. Έτσι, θα κάνει τον γύρο του κόσμου το σύνθημα «κάνε διακοπές με ασφάλεια στα ελληνικά νησιά».
Πριν η κυβέρνηση και οι ειδικοί βιαστούν να ανοίξουν τη χώρα μέσα στον Ιανουάριο, καλό είναι να σκεφτούν τη μεγάλη εικόνα που μόλις περιγράψαμε. Εάν γίνουν βιαστικές κινήσεις, ελλοχεύει ο κίνδυνος «να πάμε για μαλλί και να φύγουμε κουρεμένοι». Δηλαδή, θα δοθεί μια μικρή ανακούφιση στις μικρές επιχειρήσεις τους προσεχείς δύο-τρεις μήνες, αλλά θα χαθεί ένα μεγάλο μέρος από την τουριστική δραστηριότητα, στην περίπτωση που η σεζόν δεν ξεκινήσει στα μέσα Μαΐου.
Στη στρατηγική, ως προς την άρση των περιοριστικών μέτρων, δεν πρέπει η κυβέρνηση να αντιγράφει τους εταίρους μας στην Ευρώπη. Η κάθε χώρα έχει τα δυνατά και τα αδύνατα χαρτιά της. Και το δικό μας δυνατό χαρτί για το 2021 είναι ο τουρισμός. Αυτόν πρέπει να προστατεύσουμε και αυτόν να ενισχύσουμε.