Ο ΣΥΡΙΖΑ ηττήθηκε στις εκλογές και στρατηγικά. Ο,τι κι αν λένε στην Κουμουνδούρου, η πραγματικότητα είναι ότι τα λάβαρα της ριζοσπαστικής Αριστεράς πρώτα ξεθώριασαν και μετά αποκαθηλώθηκαν. Από τους ίδιους τους σημαιοφόρους. Αυτό δεν τους το έκανε ο Μητσοτάκης, είναι δικό τους έργο. Οι ιδέες με τις οποίες κέρδισαν δύο φορές τις εκλογές ανήκουν στην ιστορία. Αποδείχθηκαν μη ρεαλιστικές, ανεφάρμοστες, επιπόλαιες και έθεσαν τη χώρα σε πρωτοφανή κίνδυνο την πρώτη περίοδο.
Αντίθετα με ό,τι πιστεύουν οι σκληροί κομματικοί, ενώ το ιδεολόγημά τους ακυρώθηκε στην πράξη, ο Αλέξης Τσίπρας προσωπικά κέρδισε το στοίχημά του προς το παρόν. Μοιάζει αντιφατικό, όμως έχει ερμηνεία. Υπάρχει απάντηση στο λυσάρι της πολιτικής επικοινωνίας, που λέει ότι η πορεία του πολιτικού στελέχους δεν πάει κατ’ ανάγκη μαζί με την πορεία του κόμματος. Μπορεί το κόμμα να βυθιστεί και το πολιτικό στέλεχος να διακριθεί, εφόσον διαθέτει ειδικά χαρακτηριστικά. Και αυτά τα χαρακτηριστικά τα διαθέτει ο Τσίπρας.
Το παντοδύναμο -τότε- ΠΑΣΟΚ χρειάστηκε περισσότερο από 20 χρόνια για να μετεξελιχθεί από κίνημα σε ένα συστημικό ευρωπαϊκό σοσιαλιστικό κόμμα. Ο πρώην πρωθυπουργός της αριστερής κυβέρνησης χρειάστηκε μόνο κάποιους μήνες. Παρέλαβε ένα κόσμο που ήταν σε έξαλλη κατάσταση με τα μνημόνια και τους δανειστές και τον οδήγησε στον πιο σφιχτό εναγκαλισμό που γνώρισε ποτέ η χώρα με το Βερολίνο. Να μην πούμε για την εξωτερική πολιτική, που επί ημερών ΣΥΡΙΖΑ οι Ηνωμένες Πολιτείες βρήκαν τον πιο υπάκουο σύμμαχό τους στην Αθήνα.
Αυτή τη μετάλλαξη το 31,5 % των ψηφοφόρων -που είναι πολύ μεγάλο ποσοστό- όχι μόνο τη συγχώρεσε στον Τσίπρα, αλλά τη θεώρησε λογική και αναμενόμενη. Έτσι του έδωσε την ισχυρή εντολή: να πάει το κόμμα σε όποια κατεύθυνση εκείνος επιθυμεί, για την ακρίβεια να ακολουθήσει τον δρόμο που θεωρεί πιο γρήγορο για την επιστροφή στην εξουσία.
Άρεσε πολύ στα στελέχη της Κουμουνδούρου η εξουσία – και σε ποιον δεν αρέσει, θα μου πείτε. Και ξέρουν όλοι καλά ότι, πέρα από το ιδεολογικό περιτύλιγμα, τη μεγάλη χαρά να κυβερνήσουν πέντε χρόνια χώρα τη χρωστούν αποκλειστικά και μόνο στον αρχηγό τους. Όλα τα άλλα είναι κουβέντες για να περνά η ώρα σε κεντρικές επιτροπές και σε συνέδρια. Χωρίς αμφιβολία, στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν δύο κόσμοι.
Στην πρώτη ανάγνωση μοιάζουν αγεφύρωτοι. Εάν πάρει κανείς τοις μετρητοίς αυτά που λέει ο Πάνος Σκουρλέτης και αυτά που λένε ο Χαρίτσης και η Αχτσιόγλου -που είναι η νέα εμπροσθοφυλακή του προέδρου-, θα πιστέψει πως τα θεμέλια του οικοδομήματος τρίζουν και η μεγάλη θύελλα είναι πολύ κοντά. Φρούδες ελπίδες σε όποιον από τη Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ επενδύσει σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Η προοπτική της επιστροφής στην εξουσία είναι τόσο ισχυρή που θεραπεύει όλες τις ιδεολογικές αποκλίσεις. Θα υπάρξει μια περίοδος συγκρούσεων, όπως συμβαίνει σε όλα τα κόμματα που χάνουν, ώστε να δοθεί χρόνος να μοιραστούν τα κομματικά οφίτσια και η κάθε ομάδα να αυξήσει την επιρροή της.
Και κάπου εκεί θα σταματήσει το πανηγύρι, γιατί οι παλιοί κομματικοί έμαθαν καλά τα τελευταία χρόνια ότι όποιος βρεθεί στον δρόμο του αρχηγού σύντομα θα ακολουθήσει τον Παναγιώτη Λαφαζάνη στην πολιτική αφάνεια. Δεν έχει καμία σημασία αν θα έχουν δίκιο ή άδικο. Στα κόμματα στο τέλος κερδίζει ο δυνατός, πόσο μάλλον όταν δεν έχει αντίπαλο που να τον απειλεί ευθέως.
Δεν έχω ιδέα αν ο Αλέξης Τσίπρας θα επιχειρήσει να κάνει το νέο ΠΑΣΟΚ τους προσεχείς μήνες. Έχει ακουστεί τόσο πολύ αυτό που κατάντησε ανέκδοτο. Θα ήταν λάθος, πάντως, αν επιχειρήσει κάτι τέτοιο. Οι αντιγραφές συχνά γίνονται καρικατούρες. Ας απαλλαγεί από αυτό το σύνδρομο του Ανδρέα Παπανδρέου και εκείνος και η ομάδα του και ας δημιουργήσουν -αν μπορούν- κάτι νέο με δικά τους χαρακτηριστικά.
Έτσι κι αλλιώς ο Αλέξης Τσίπρας θα παραμείνει πρωταγωνιστής της αντιπολίτευσης μέχρι και τις επόμενες εκλογές. Δεν μπορεί να τον αμφισβητήσει κανείς. Η τύχη του θα παιχτεί στην επόμενη κάλπη των εθνικών εκλογών. Όποτε και όταν γίνουν αυτές, εάν ηττηθεί ξανά, τότε πλέον θα έχουν κλείσει τον κύκλο τους και ο ίδιος και ο πολιτικός χώρος που επιχειρεί τώρα να δημιουργήσει. Η φύση καλύπτει τα κενά.
Αν αποτύχει το κόμμα του Τσίπρα, θα δημιουργηθεί άλλος αντιδεξιός πόλος. Πάντα σε όλες τις δυτικές δημοκρατίες αυτό συμβαίνει. Ανοίγουν και κλείνουν κύκλοι και διαδρομές προσώπων και πολιτικών φορέων. Αυτή την τετραετία δεν έχει να αποδείξει μόνο ο Μητσοτάκης πράγματα ως κυβερνήτης, αλλά και ο Τσίπρας ως ηγέτης ενός διαρκώς μεταβαλλόμενου πολιτικού χώρου.