Οι φόροι και ο «Τρίτος Κόσμος»

του Ζώη Τσώλη

Πολλοί επιχείρησαν, αναζητώντας τα αίτια της κακοδαιμονίας αυτού του τόπου και τα τραγικά αποτελέσματα που ζήσαμε στην οικονομία, να βρουν απαντήσεις στις σελίδες της Ιστορίας. Εκεί μπορεί κανείς να διακρίνει ευθύνες πολιτικών, υπουργών και κυβερνήσεων, αν και το πιθανότερο είναι να χαθεί ανάμεσα σε στοιχεία και γεγονότα που από τη μια πλευρά έφεραν τη ραγδαία ανάπτυξη των τελευταίων δεκαετιών και από την άλλη οδήγησαν τη χώρα στην υπερχρέωση και στο Μνημόνιο. Γιατί όμως να χαθούμε;

Απαντήσεις βρίσκονται σε πιο πεζά, καθημερινά ζητήματα της πολιτικής. Ολα αυτά που συνθέτουν τον δείκτη δυσαρέσκειας για τον πολίτη και τον φορολογούμενο και δίνουν στο κράτος «τριτοκοσμικό χαρακτήρα» που δύσκολα αλλάζει.

Πρόσφατα το ΚΕΠΕ δημοσίευσε αποκαλυπτική μελέτη για την αγορά καπνού και τσιγάρων τα χρόνια του Μνημονίου.

Οπως καταγράφουν οι ερευνητές, το 2010 το λαθρεμπόριο τσιγάρων αντιπροσώπευε το 10% της νόμιμης κατανάλωσης και η απώλεια εσόδων για το Δημόσιο ήταν 320 εκατ. ευρώ.

Το 2013 και παρά τη βαριά αύξηση της φορολογίας που οδήγησε στην αύξηση της τιμής των φθηνών τσιγάρων κατά 59%, τα ετήσια έσοδα του Δημοσίου από το κάπνισμα (3,2 δισ. ευρώ) μειώθηκαν. Το λαθρεμπόριο φούντωσε και πλέον αντιπροσωπεύει το 23% της συνολικής κατανάλωσης με αποτέλεσμα το Δημόσιο να χάνει κάθε χρόνο 740 εκατ. ευρώ.

Είναι προφανές ότι οι απώλειες είναι τεράστιες. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος, αρκεί να θυμηθούμε ότι το κοινωνικό μέρισμα από το πλεόνασμα του προϋπολογισμού που διανέμει η κυβέρνηση είναι 530 εκατ. ευρώ.

Ανάλογα φαινόμενα έξαρσης λαθρεμπορίου λόγω της υπερφορολόγησης και αδυναμίας της κρατικής μηχανής να αντιμετωπίσει την παραοικονομία καταγράφονται στην κατανάλωση ποτών και λιγότερο των καυσίμων.

Οι απώλειες εσόδων είναι τεράστιες και δυστυχώς παρότι το λαθρεμπόριο τσιγάρων το βλέπουν όλοι όσοι περπατούν στις πλατείες και στους κεντρικούς δρόμους της πόλης τους, στις λαϊκές αγορές, παντού, οι κρατικοί λειτουργοί, από τους δήμους μέχρι το υπουργείο Οικονομικών, αντιδρούν σαν να αντικρίζουν την πιο φυσιολογική συναλλαγή στον κόσμο. Σε αυτή την καθημερινότητα και στη λογική «ανεβάζω τους φόρους για να αυξήσω τα έσοδα» αντί να αντιμετωπίσω τη φοροδιαφυγή, χτίστηκε η φορολογική πολιτική την οποία πληρώσαμε και πληρώνουμε όλοι για δεκαετίες.