Συνέντευξη στη Νατάσα Φίλιππα
«Υπάρχουν δυο τρόποι για να λάμπεις: είτε να αντανακλάς το φως είτε να το δημιουργείς», είχε πει κάποτε ο Γάλλος ποιητής του περασμένου αιώνα Paul Claudel.
Ο Γιάννης Πολίτης είναι απ’ τους δημοσιογράφους εκείνους που εργάστηκαν σκληρά και κάτω από αντίξοες συνθήκες για να κατακτήσουν την καταξίωση και την αναγνωρισιμότητα, χωρίς ποτέ η τελευταία να αποτέλεσε για τον ίδιο επαγγελματικό αυτοσκοπό.
Γόνος φτωχής οικογένειας, από το Μεγανήσι της Λευκάδας, φαίνεται ότι από τα πρώτα κιόλας χρόνια του δημοτικού σχολείου, είχε το μικρόβιο της δημοσιογραφίας βαθιά ριζωμένο μέσα του. Μάλιστα, ο δάσκαλός του τον φώναζε «εφημερίδα»!
Με λίγα χρήματα στην τσέπη, αλλά με πολύ μεγάλη θέληση, άφησε πίσω την πατρίδα, για να εγκατασταθεί για σπουδές στην Αθήνα, όπου έπιασε δουλειά σε βιβλιοπωλείο.
Λίγο καιρό αργότερα κατάφερε να περάσει την πόρτα των «Νέων», κάνοντας με πολύ κόπο το όνειρό της ζωής του πραγματικότητα.
Τρεις δεκαετίες μετά ο Γιάννης Πολίτης εξακολουθεί να περνά την πόρτα της ίδιας εφημερίδας, που τον ανάδειξε και τον καθιέρωσε.
Επί 14 χρόνια εργάστηκε στο «MEGA», ως πολιτικός συντάκτης, και παρουσιαστής ενημερωτικών εκπομπών, ενώ διατέλεσε γενικός διευθυντής στο ραδιοφωνικό σταθμό «ΑΘΗΝΑ 9,84», και στο” Βημα fm.
Σήμερα παρουσιάζει την πολιτική εκπομπή «ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ» στη «ΝΕΤ», ενώ είναι σχολιαστής στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων. Παράλληλα διδάσκει στο τμήμα ΜΜΕ του Πανεπιστημίου της Αθήνας «Διαχείριση Δημοσιογραφικών Πηγών».
Ως επιβράβευση της προσφοράς του, το 2003 τιμήθηκε με το βραβείο Μπότση.
Είχαμε την ιδιαίτερη τιμή και χαρά να συναντήσουμε το δημοσιογράφο στο νησί μας, κατά την τελετή παράδοσης και παραλαβής του Κέντρου Νεότητας του Δήμου Λευκάδας από την ΤΕΙ Ι.Ν.
Ερ.: Υπηρετείτε την δημοσιογραφία εδώ και τρεις δεκαετίες περίπου. Μετανιώσατε ποτέ γι’ αυτή την επιλογή σας;
Απ.: Όχι δεν μετάνιωσα ποτέ. Αν ξανάρχιζα τη ζωή μου το ίδιο πράγμα θα έκανα. Δεν έχω βρει κάτι άλλο που να μου αρέσει περισσότερο όσα χρόνια κάνω αυτή τη δουλειά. Όταν ήμουν παιδάκι στην πρώτη δημοτικού ο δάσκαλος μ’ έλεγε «εφημερίδα», γιατί μάθαινα όλα τα νέα του χωριού και τα ‘λεγα το πρωί στην τάξη. Φαίνεται ότι μου ‘χει κολλήσει απ’ αυτή την ηλικία και δεν άλλαξα γνώμη.
Ερ.: Πώς βλέπετε τους νεότερους συναδέλφους σας;
Απ.: Η γενιά η δική μου πράγματι ήταν τυχερή, γιατί το 1990 άρχισε η άνθιση του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης. Έτσι, αυτοί που είχαμε 5 με 10 χρόνια στις εφημερίδες ουσιαστικά στελεχώσαμε τα ραδιόφωνα και τις τηλεοράσεις. Η γενιά η δική μου, οι περισσότεροι πήγαν πάρα πολύ καλά. Αυτοί που δούλεψαν περισσότερο πήγαν εξαιρετικά. Είμαστε τυχεροί λοιπόν. Η γενιά που έρχεται τώρα θα είναι πολύ άτυχη. Προσπαθώ να καταλάβω τι θα γίνει ακριβώς στα ΜΜΕ και πάντα πέφτω σε αδιέξοδο. Θεωρώ ότι θα μείνουν πολύ λίγα έντυπα. Πολύ λίγες εφημερίδες, ελάχιστα ραδιόφωνα και 2-3 τηλεοράσεις. Άρα οι θέσεις εργασίας από 5.500 χιλιάδες που είναι σήμερα νομίζω ότι θα είναι οι μισές τα επόμενα χρόνια.
Ερ.: Το μέλλον της δημοσιογραφίας τελικά είναι το διαδίκτυο;
Απ.: Τα έντυπα τελειώνουν, πρώτα γιατί δεν τα προτιμά ο κόσμος. Εγώ είμαι εφημεριδάς. Αγαπάω πάρα πολύ τις εφημερίδες και στεναχωριέμαι όταν βλέπω μια εφημερίδα που έχει πολύ κόπο και πολύ χρήμα για να βγει την επομένη πουλάει 20-25-30 χιλιάδες φύλλα. Δηλαδή, το κόστος που έχει ένα έντυπο είναι ανακόλουθο μ’ αυτό που προκύπτει στο περίπτερο. Το μέλλον είναι οι ηλεκτρονικές εφημερίδες. Θα υπάρχουν κάποια έντυπα, αλλά κάτι σαν προϊόν delicatessen για να παίρνει κάποιος την Κυριακή που έχει μείνει στην παραδοσιακή μορφή ενημέρωσης. Οι ηλεκτρονικές εφημερίδες θα είναι το μέλλον και σταδιακά την τηλεόραση θα την αντικαταστήσει το web tv, και το ραδιόφωνο το web ραδιόφωνο. Αυτή είναι η τάση κι αυτή είναι η ζωή. Όμως, αυτά μειώνουν εξαιρετικά θέσεις εργασίας.
Ερ.: Με τέτοιες εξελίξεις από ‘κει που οι δημοσιογράφοι «ξεφύτρωναν» σαν τα μανιτάρια, σε λίγο θα αποτελούν είδος προς «εξαφάνιση»!
Απ.: Πάντα θα υπάρχουν δημοσιογράφοι, γιατί πάντα θα υπάρχει ενημέρωση. Όταν δεν υπάρχει ενημέρωση δεν υπάρχει δημοκρατία. Σκεφτείτε ότι ένα φασιστικό καθεστώς. Το πρώτο πράγμα που κάνει τι είναι; Ελέγχει ή κλείνει τα μέσα ενημέρωσης. Και αλίμονο, αν δεν υπάρχουν ακόμη και κακές εφημερίδες, ακόμη και κακά κανάλια. Τότε σε μια νύχτα ο όποιος φορέας εξουσίας γίνεται απολυταρχικός. Εάν δεν έχεις το φόβο ότι αυτό που θα κάνεις θα δημοσιευτεί μπορεί να κάνεις τα χειρότερα. Άρα λοιπόν, πάντα θα υπάρχει ενημέρωση, γιατί είναι ανάγκη της κοινωνίας για να λειτουργεί. Αυτή τη δεκαετία όμως, αυτά τα επόμενα χρόνια θα είναι κακοπληρωμένο επάγγελμα, με λίγες θέσεις εργασίας.
Ερ.: Ως καταξιωμένος δημοσιογράφος, αλλά και ως καθηγητής στο τμήμα ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών, τι συμβουλεύετε τα νέα παιδιά που κάνουν τα πρώτα τους βήματα στη δημοσιογραφία;
Απ.: Τους λέω να εκπαιδευτούν πολύ καλά στα σύγχρονα μέσα. Πολύ καλά στην ηλεκτρονική δημοσιογραφία. Και στην τηλεόραση και στην ηλεκτρονική εφημερίδα και στο web ραδιόφωνο. Οι κανόνες, διδάσκονται με τον ίδιο τρόπο, δεν αλλάζουν.
Ερ.: Έχετε εργαστεί πολλά χρόνια στην ιδιωτική τηλεόραση, πολλά χρόνια και στη δημόσια. Αλλάζει ο τρόπος που ασκείται το λειτούργημα του δημοσιογράφου από μέσο σε μέσο; Έχετε δεχτεί ποτέ παρεμβάσεις στη δουλειά σας;
Απ.: Λένε συχνά ότι υπάρχει διαφορά. Πολλοί θεωρούν ότι η κρατική τηλεόραση είναι πιο ελεγχόμενη από την ιδιωτική. Εγώ θεωρώ ότι όλο αυτό είναι ένας μύθος. Ο έξυπνος δημοσιογράφος πρέπει να ξέρει τι λέει και πότε το λέει. Άλλες δεσμεύσεις υπάρχουν στα ιδιωτικά μέσα, άλλες δεσμεύσεις στα κρατικά. Αν κάποιος είναι έμπειρος και ξέρει πώς θα διαχειριστεί την είδηση κανείς δεν παρεμβαίνει σ’ αυτό που κάνει. Και στους έμπειρους δημοσιογράφους δεν παρεμβαίνει κανένας. Εγώ πάντως, τα τελευταία 10 χρόνια που είμαι στην ΕΡΤ δεν έχω αισθανθεί παρέμβαση. Ξέρω τι λέω και πότε το λέω. Πώς θα κρατήσω τις ισορροπίες ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα, ανάμεσα στους ανθρώπους. Μη θεωρήσει κανείς ότι ο λόγος στη δημόσια τηλεόραση είναι ελεγχόμενος με το ν και με το σ και υπάρχει ένας στο αυτί που σου λέει τι πρέπει να κάνεις. Οι κανόνες είναι οι ίδιοι. Το κάθε μέσο ενημέρωσης έχει το δικό του διάδρομο προσγείωσης. Αρκεί να ξέρεις να κινείσαι σ’ αυτό το διάδρομο.
Ερ.: Έχετε γνωρίσει σχεδόν ολόκληρο τον πολιτικό κόσμο της χώρας, μέσω του πολιτικού ρεπορτάζ. Τι συμπεράσματα έχετε βγάλει; Τι άνθρωποι είναι αυτοί που ενίοτε μας κυβερνούν;
Απ.: Κανονικοί άνθρωποι οι περισσότεροι. Κάποιοι μάλιστα κατά καιρούς ψωνίζονται, γιατί η προβολή δημιουργεί έναν ναρκισσισμό. Ελάχιστοι ασκούν ιδιαίτερη γοητεία ή έχουνε μεγάλο ειδικό βάρος. Για ‘μένα απ’ τους ανθρώπους που έχω καλύψει όλα αυτά τα χρόνια –και τους έχω καλύψει όλους- ιδιαίτερο ειδικό βάρος είχε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ιδιαίτερη γοητεία είχε ο Ανδρέας Παπανδρέου. Και δεν μπορώ να σου πω ότι αυτοί του τάδε κόμματος είναι καλοί και του άλλου κόμματος είναι κακοί. Πια μετά από 30 χρόνια έχω κάνει κατάταξη. Λέω «ο τάδε απ’ το ΠΑΣΟΚ είναι ικανός, ο τάδε απ’ την ΝΔ είναι ικανός, ο τάδε απ’ το ΣΥΡΙΖΑ είναι ικανός, ο τάδες απ’ το ΚΚΕ είναι ικανός. Και οι άλλοι είναι ανίκανοι». Ξέρω πια ποιο είναι ικανοί, ποιοι μπορούν να λύσουν θέματα.
Ερ.: Και ο χώρος της δημοσιογραφίας δημιουργεί ενίοτε ναρκισσισμό. Νιώσατε ποτέ αυτό το συναίσθημα;
Απ.: Ξέρω ‘γω. Οι τρίτοι το βλέπουν αυτό. Μπορείς να ρωτήσεις κάποιους για μένα. Κάποιοι θα με πουν ψώνιο προφανώς, κάποιοι θα με πουν προσγειωμένο. Αν με έχει συγκρατήσει κάτι, μάλλον με συγκρατεί ο επαρχιωτισμός μου και το Μεγανήσι και η χωριατιά μου, τα βιώματα από το χωριό. Βεβαίως, υπάρχουν στιγμές που ξεφεύγεις. Θεωρώ ότι το ‘χω κάνει λίγο. Μπορεί κάποιοι να νομίζουν ότι το ‘χω κάνει πολύ. Η μητέρα μου –όσο ζούσε- με τον τρόπο που με προσέγγιζε, μου ‘λεγε, όταν καταλάβαινε ότι πάω να ψωνιστώ σε κάτι: «να μην κοιτάς τον ίσκιο σου το μεσημέρι». Ξέρεις, το μεσημέρι τον ίσκιο σου τον κοιτάς μεγεθυμένο. Πρέπει να τον κοιτάς τη σωστή ώρα, να μην αισθάνεσαι ούτε μειονεκτικά ότι είσαι λίγος, αλλά ούτε και πολύς. Πρέπει να βρίσκεις ακριβώς το μέγεθός σου.
Ερ.: Οι πολιτικοί πάντως, μάλλον υπερεκτίμησαν τις δυνατότητές τους και τα ‘καναν «μαντάρα» με την οικονομία της χώρας μας. Ο κόσμος πλέον τους τοποθετεί όλους στο ίδιο καζάνι.
Απ.: Αυτή την εποχή είμαστε όλοι έξαλλοι με τους πολιτικούς. Δεν ευθυνόμαστε όλοι άνθρωποι το ίδιο για την κατάντια της χώρας. Μπορεί να ευθυνόμαστε από ένα μικρό κομμάτι ο καθένας. Παρότι λοιπόν, είμαστε έξαλλοι μαζί τους, γιατί αυτοί ευθύνονται κυρίως για την κατάντια της χώρας, με τον τρόπο που τη διοίκησαν από το ’74 και μετά, υπάρχουν και άνθρωποι που έχουν πασχίσει, που έχουν δουλέψει. Όμως, στο αποτέλεσμα είναι λιποβαρές το πολιτικό σύστημα. Η χώρα χρεοκόπησε. Μπορεί να πάσχισαν κάποιοι, αλλά δεν ήταν οι περισσότεροι ή πάσχισαν με το λάθος τρόπο. Η χώρα πάντως δεν τα κατάφερε.
Ερ.: Τη μνημονιακή πολιτική που ακολουθείται πώς την κρίνετε;
Απ.: Στην αρχή, το 2010, ήμουνα λίγο πιο αισιόδοξος. Πίστευα ότι επιτέλους κάποιος θα βάλει κανόνες, αφού δεν μπορούμε να τους βάλουμε μόνοι μας. Όσο περνάει ο καιρός διαπιστώνω ότι το μνημόνιο είναι πολύ σκληρό. Δηλαδή, ζητούν πράγματα που δεν έγιναν επί 40 χρόνια, να γίνουν σε 3 μήνες. Για να μπορέσει να βγει αυτή η εξίσωση δεν θέλει μόνο «μαστίγιο», θέλει και «καρότο». Πρέπει οι δανειστές –αν πράγματι εννοούν ότι θέλουν να σωθεί η Ελλάδα-, να χαλαρώσουν τα μέτρα, να δώσουν περισσότερο χρόνο στη χώρα. Όταν συνεχίζουν μ’ αυτό τον σκληρό τρόπο την επιβολή των μέτρων, ενδέχεται η κοινωνία να λειτουργήσει αυτοκαταστροφικά, να αυτοεκραγεί κι αυτό είναι η πιο επικίνδυνη εξέλιξη. Γ’ αυτό πρέπει να χαλαρώσουν. Δηλαδή, τι τρία χρόνια, τι πέντε. Ας μας δώσουν μία ανάσα.
Ερ.: Ας έρθουμε στην ιδιαίτερη πατρίδα σας, τη Λευκάδα και το Μεγανήσι. Είναι γνωστό το δέσιμο σας με τούτο τον τόπο.
Απ.: Όλα μου αρέσουν στη Λευκάδα και θεωρώ ότι δεν έφυγα ποτέ από ‘δω. Το λέω πολλές φορές και γελάει η γυναίκα μου ότι δεν βλέπω όνειρα στην Αθήνα. Όταν βλέπω όνειρα το βράδυ, τα βλέπω όλα στο Μεγανήσι που σημαίνει ότι δεν έφυγα ποτέ. Και θα ‘θελα πολύ, όταν πάρω τη σύνταξη απ’ τη δημοσιογραφία –και δεν είμαι πολύ μακριά απ’ αυτό- να ‘χω περισσότερο χρόνο και να μένω τρεις-τέσσερεις μήνες το καλοκαίρι στη Λευκάδα.
Ερ.: Είστε ευχαριστημένος από την ανάπτυξη του νησιού; Υπάρχει κάτι που σας ενοχλεί ως προς αυτό;
Απ.: Με ενοχλεί ο κακός τρόπος που χτίζεται. Η αισθητική με ενοχλεί. Δηλαδή, το κομμάτι Νυδρί-Λευκάδα είναι κομμάτι κατεστραμμένο και δεν είχαμε λόγο. Τα λεφτά τα ρίξαμε. Πολλά λεφτά έχουν πέσει στη Λευκάδα, γιατί να χτίζουμε έτσι; Και δεν θεωρώ ότι φταίνε οι άνθρωποι που χτίζουνε έτσι, γιατί δεν υποχρεούται ο καθένας να ‘χει εξαιρετική αισθητική. Δεν καταφέραμε να φτιάξουμε ένα μοντέλο οικιστικό. Έτσι λοιπόν, χάνει την ταυτότητά του το νησί και την τουριστική του υπεραξία. Οι Κυκλάδες γιατί πέτυχαν; Γιατί χτίζουν όλοι το ίδιο. Είναι πιο ωραίες οι Κυκλάδες απ’ τη Λευκάδα; Όχι. Εμείς χτίζουμε χάλια.
Ερ.: Το Μεγανήσι πώς βλέπετε να αναπτύσσετε;
Απ.: Το λέω συχνά και θυμώνουν οι Μεγανησιώτες. Πιστεύω ότι το Μεγανήσι είναι αντίγραφο του Νυδριού. Αυτό βλέπουν, αυτό αντιγράφουν. Αυτό θεωρούν ανάπτυξη. Θεωρώ ότι το Μεγανήσι δεν θα γίνει τόσο χάλια, γιατί –τώρα θα ‘χει μια δεκαετία ύφεση, επομένως θα κάνουμε δεύτερες σκέψεις.
Ερ.: Έχετε δηλώσει κατ’ επανάληψη ότι δεν θέλετε να γίνετε πολιτικός στη Λευκάδα. Τι σας αποτρέπει;
Απ.: Δεν θέλω να γίνω πολιτικός στη Λευκάδα. Γενικώς, δεν θέλω να γίνω πολιτικός. Εάν όμως, κάποτε –πες – ότι γινόμουνα, πάντως σίγουρα δεν θα γινόμουνα στη Λευκάδα. Η Λευκάδα έχει ικανά στελέχη, έχει ανθρώπους που δουλεύουνε εδώ πέρα. Κι επειδή στη Λευκάδα θέλω να μου λένε καλημέρα όλοι και να μ’ αγαπάνε όλοι, όπως τους αγαπώ, δεν θέλω να μπλεχτώ ποτέ στα πόδια τους. Αν μπορώ να κάνω καλό το κάνω. Εάν δεν μπορώ να κάνω, δεν κάνω τίποτα.
Όπως με το ΤΕΙ. Ανέλαβα ένα πράγμα, στο οποίο δεν έχω κανένα όφελος ούτε οικονομικό –είναι άμισθη θέση- ούτε άλλο. Ούτε καθηγητής ήθελα να γίνω στο ΤΕΙ Λευκάδας. Διδάσκω στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.
Θεωρώ λοιπόν, όπως κι ο Σπύρος ο Φλογαϊτης που ‘μαστε σήμερα εδώ, ότι κάνουμε για τη Λευκάδα κάτι. Μας αρέσει, είναι ένα κομμάτι της ζωής μας. Δεν θέλω όμως να γίνω ούτε Δήμαρχος, ούτε βουλευτής Λευκάδας..
Ερ.: Πώς πιστεύετε ότι «εξαργυρώνει» η Λευκάδα το γεγονός ότι είστε μέλος στη Διοικούσα του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων;
Απ.: Μα ήδη, το ότι για πρώτη φορά καταφέρνουμε να έχουμε ένα κτήριο να μας στεγάσει, χάρις στην απόφαση του Δήμου να μας παραχωρήσει το Κέντρο Νεότητας, το ότι θα κάνουμε θερινό σχολείο στην Λευκάδα είναι πράγματα ιδιαίτερα σημαντικά. Εγώ δεν εκπροσωπώ την Λευκάδα στη διοίκηση, εκπροσωπώ όλα τα Ιόνια. Ωστόσο, άμα είναι το μέρος σου στοχεύεις.
Ερ.: Ο βασικός στόχος αυτή τη στιγμή φαντάζομαι ότι είναι να παραμείνει το ΤΕΙ στη Λευκάδα, να μην κλείσει.
Απ.: Ο αγώνας που κάνουμε αυτό τον καιρό είναι να μην χάσουμε το ΤΕΙ από τη Λευκάδα. Και για να μην το χάσουμε, το πρώτο πράγμα ήταν το δικό μας κτήριο. Το αποκτήσαμε με τη βοήθεια του Δήμου. Το επόμενο είναι να κάνουμε θερινά σχολεία. Να δημιουργήσουμε γεγονός, ότι κάτι συμβαίνει στη Λευκάδα. Μετά είναι να αλλάξουμε το πρόγραμμα σπουδών να προσελκύουμε περισσότερους φοιτητές. Θεωρώ ότι θα τα καταφέρουμε. Αυτή πάντως, είναι η φιλοδοξία μου. Μέχρι τώρα πάντως, αυτό το 8μηνο τα πήγαμε καλά. Δηλαδή, αυτά που είχα θέσει ως προγραμματισμό έγιναν. Τώρα αυτό είναι και συνάρτηση που θα πάει η χώρα. Αν η χώρα καταρρεύσει και κλείσουν τα ΤΕΙ; Κάνουμε πάντως, όλα αυτά που πρέπει να κάνουμε για να σωθεί.
Πηγή: www.mediasoup.gr